Wanneer er een vreemde in het huis van jouw naaste komt om de thuiszorg op zich te nemen, is dit in eerste instantie vaak een beetje eng. Meestal is dit nergens voor nodig maar er gaan ook verhalen rond over misbruik van ouderen die jij natuurlijk wilt voorkomen. Uit onderzoek blijkt dat hoe ouder een hulpbehoevende is, hoe groter de kans wordt dat zij onderwerp worden van een vorm van misbruik.
De precieze aantal zaken van ouderenmisbruik in Nederland is lastig in te schatten. Er zijn namelijk veel gevallen die nooit worden aangegeven of worden ontdekt. In de meeste gevallen is het de familie van de oudere hulpbehoevende zelf die het misbruik pleegt. In sommige gevallen is het echter ook de zorgverlener die zich over de rug van de hulpbehoevende heen bevoordeeld.
Het is onmogelijk om iemand die misbruik pleegt direct te herkennen, zelf na een paar ontmoetingen kan je nog niks in de gaten hebben. Er zijn echter enkele signalen en gedragingen die kunnen wijzen op ouderenmisbruik.
Wanneer één of meerdere signalen uit onderstaande lijst aanwezig zijn kan het zijn dat een oudere hulpbehoevende wordt misbruikt:
- Het hebben van verdachte blessures zoals kneuzingen, brandwonden, sneeën en blauwe plekken.
- Verdachte veranderingen in hun banksaldo, zoals de opname van grote bedragen.
- Gezondheidsproblemen die niet zijn behandeld, zoals wondverzorging of toedienen van medicatie.
- Onverklaard gewichtsverlies
- In een sociaal isolement belanden
- Normale dagelijkse activiteiten niet meer doen
Er zijn ook enkele signalen waar je op kunt letten bij de zorgverlener:
- Er is in het verleden sprake geweest van een alcohol- of drugsverslaving
- Geen aandacht schenken aan de wensen van de hulpbehoevende
- Dreigen om het huisdier van de hulpbehoevende iets aan te doen
- Een hulpbehoevende uitschelden
- Op een agressieve wijze bepalen wat een hulpbehoevende wel en niet mag
- Het hebben van een geestelijk stoornis
Houd er daarnaast rekening mee dat thuiszorgorganisaties die hun personeel niet goed scannen een grotere kans hebben om per abuis mensen aan te nemen die een geschiedenis hebben met misbruik of verslaving.
Ouderenmisbruik aangeven
Het kan voor de familie van een oudere hulpbehoevende soms erg lastig zijn om te bepalen of en wanneer er aangifte gedaan moet worden van ouderenmisbruik.
Het is niet ongewoon wanneer iemand met Alzheimer of een andere vorm van dementie een persoon beschuldigd van stelen of een andere vorm van misdaad. In die gevallen is het dus moeilijk om een oudere hulpbehoevende direct te geloven en stappen de ondernemen tegen de thuiszorg. Je vraagt je af of het wel de waarheid is en of je wel of niet moet wachten op meer bewijs van misbruik.
Wanneer je een sterk vermoeden hebt dat jouw naaste wordt misbruikt, is het belangrijk om direct de juiste instanties in te schakelen. Wanneer jouw naaste zich echt in levensbedreigend gevaar bevind moet je gelijk het alarmnummer 112 bellen. Wanneer het geen geval van leven of dood is moet er contact worden opgenomen met de thuiszorgorganisatie.
Hoewel het niet altijd noodzakelijk is, is het wel verstandig om zoveel mogelijk bewijs van het eventuele misbruik te verzamelen. Dit kan natuurlijk soms erg lastig zijn omdat misbruik zich afspeelt achter gesloten deuren en makkelijk verborgen kan worden.
Een van de laatste redmiddelen om te bewijzen dat een zorgverlener misbruik pleegt is het installeren van een bewakingscamera. Er gelden echter wel wetten en regels rond het gebruik van camera’s dus zorg ervoor dat je hiervan goed op de hoogte bent.